Pages

Sinampura yening kawentenan iwang, ngiring tureksan lan melajah sareng-sareng

Friday 30 November 2012

Satua Jayaprana Lan Layon sari

"JAYAPRANA LAN LAYONSARI"

Wenten katuturan anak makurenan saking desa Kalianget medue oka tigang diri, kalih okannyane sane lanang lan adiri sane istri. Nangin ring desa punika wenten bencana grubug sane ngranayang petang diri nyaman nyane seda ring desa punika. Sane nyeneng wantah asiki inggih punika putrannyane sane paling alit sane mawasta I Jayaprana. Krana punika Jayaprana dados jatma ubuh lan Jayaprana memarekan ring lengka pura. Ring lengka pura Jayaprana gemet pisan mahwinan Ida Anake Agung seneng ring Jayaprana.

Sane mangkin Jayaprana sampun mayusa roras warsa. I Jayaprana kakasuban ring panjake sami mawinan kebagusan nyane.

Gelisan cerita, sedek dina anu Ida Anake Agung nganika mangda Jayaprana ngudi dayang – dayang miwah istri – istri ring sejebag
puri miwah tiosang ring jagat Kalianget. Sadurungnyane I Jayaprana nenten kayun, mawina merasa teken ragannyane kari alit. Nanging I Jayaprana selanturnyane kayun teken sane kadikayang olih Ida Anake Agung.

Makudang – kudang warsa selanturnyanyane,
Sedek rahia punika I Jayaprna mamargi ka pasar. Ring pasar I Jayaprana manggihin anak istri jegeg ngelangunin. Wastannyane Ni Layonsari okan Jero Bendesa saking banjar Sekar. Laut  I Jayaprana
tresna kapining Ni Layonsari punika taler Ni Layonsari kaliwat seneng kapining I Jayaprana santukan karsuryanin Jayaprana punika bagus.

Sesampune ring puri anake agung Jayaprana ngandika santukan Jayaprana seneng kapining anak istri sane katemu ring pasar punika. Luire Ida Anake Agung nerima kecutetannyane lan ngaryanin suarapatra . I Jayaprana ka utus mangda makta sualapatra punika kapining Jero Bendesa.

Sesampune Jayaprana ring jeroan jero bendesa, Jayaprana ngaturang ngaturang sualapatra punika kaping Jero bendesa. Santukan sualapatra punika katerima olih Jero Bendesa, I Jayaprana ngalungsur mapamit kaping Jero Bendesa. Jero bendesa lan Ni Layonsari setuju kapining sadu ajeng punika.

Ring puri agung, Ida Anake Agung ngawentenang paruman ring bale pasamuan. Raris digelis I Jayapran matur tur ngandika ring anake agung santukan sadu ajeng punika katerima olih Jero Bendesa lan Ni Layonsari. Inggih punika Ida Anake Agung nyupyah ring paruman; santukan ring rahina Anggara, legi, wuku kuningan Ida anake agung mekarya upacara pawiwahan I Jayaprana lan Ni Layonsari. Santukan punika Ida Anake Agung ngandikang mangda prabekel sami ngaryanin wangunan sane becik antuk pawiwahannyane.

Ring upacara pawiwahan punika I Jayaprana kairing olih panjak ring desa Kalianget, lunga ka jeroan Jero Bendesa santukan memadik layonsari nganggen srana upacara. Ida Anake Agung risedeke melinggih ring linggannyane, rauh I Jayaprana sareng Ni Layonsari ring ajeng puri agung punika. Makekalih tedun saking joli tur nyembah Anake Agung.

Nyuryanin paras Ni Layonsari, Ida anake Agung ten prasida ngeraos napi – napi santukan nyuryanin kajegegan ipun.

Santukan harina sampun wengi, Jayaprana mapamit saking puri agung lan nunas ampura sareng ngucap suksma ring Ida Anake Agung.

Risampune Jayaprana budal, Ida Anake Agung mabaos kapining prabekel sareng sinamian nunas pikayun pacang ngekadaya Jayaprana jagi mademang Jayaprana. Rabin Jayaprana Ni Layonsari mangda dados rabin Ida Anake Agung. Yening tusing Ida lakar mangkat krane sedihnyane.

Mirengan sabda punika wenten prebekel sane ngemolihang pikayun mangde Jayaprana kapademang; manda Jayaprana seda, Anake Agung mangda ngandikayang Jayaprana lunga ka Celuk Trima, mangda nyelehin jukung irika. Inggih punika pikayun prebekel punika sane mawasta I Saunggaling.

Sane mangkin akeh aminggu Jayaprane lan Layonsari merabian wenten utus Ida Anake agung nganikayang mangda I Jayaprana lunga ka Celuk Trima. Tusing liu makeneh buin lantas Jayaprana lung aka Celuk Trima punika.

Sadurunge Jayaprana lung aka Celuk Trima, rabin nyane polih ipian jeroan ipun kaanyudang blabar. Ipian punika kaceritayang antuk Jayaprana nanging Jayaprana nenten peduli saking ipun santukan nenten bani ten ngring teken perintah Ida Anake Agung.

Ring alas Celuk Trima Jayaprana sampun merasa santukan ragan nyane pacang kepademan, irika kawacen olih prebekel sualapatra saking Ida sane mabaos;
“Eh cai Jayaprana,
Cai manusa tusing maguna
Megedi, megedi cai
Wake ne ngutus apang cai mati
Dosan cai gede
Cai ngelewatin tingkah wake
Kurenan cai tuah dadi pegelahang jelema care wake
Wake ne pantes ngelah
Mati cai jani Jayaprana
de pesan cai nagih ngelawan!!!!
Wake jani ne ngelah Layonsari”
Sakemanten daging sualapatra Anake Agung ketiba ring Jayaprana. Sesampune ngewaca sualapatra punika raris I Jayapran nagis.

Jayaprana ngeraos “inggih yening asapunika pandikayang Ida, tiang pacang ngiringan pikayun sane karaosan ipun. Santukan  saking dumun iratu sampun becik ring titiang saking dumun sakemanten mangkin iratu jagi masdeman mademang titian, inggih durusan cabut sampun jiwa pramanan titiang, jagi anggeang pekayunn iratu diastun titiang nenten medue dosa.” Sapunika panyelsel I Jayaprana sambilange ngetelang yeh mata. Selantur nyane I Jayaprana mapinunas ring I Saunggaling mangda digelis mancut keris marep ring I Jayaprana.

Sesampune I Saunggaling mapiorah ring I Jayaprana raris ipun ngiringang napi sane kabaosang olih anake agung, saking manah tan becik miwah sedih ipun nancebang keris ring ulu ati Jayaprana. Raris rahne nyembuh miik ngalub, ambune keiringin antuk gumuruh saking angkasa lan di gumi luir ipun ; linuh, angin ngelinus, hujan bunga, teja guling, lan sane tiosan.

Sesampune layon I Jayaprana kependem raris samian pengiring mawali budal, antuk kayun sane sedih kingking. Ring tengah margine samian ngemolihang pancabaya. Upami; prebekel akeh sane padem, inggih punika wenten padem sagrep macan, wenten padem cotot lelipi, wenten padem tepen kayu miwah sane tiosan.

Raris cerita pademnyane I Jayaprana punika sampun kapireng olih rabin nyane sane maparab Ni Layonsari. Gumentos sahasa Ni Layonsari ngunus keris raris nebekin ragan ipun.

Amunika daging cerita Jayaprana lan Layonsari sane wawu prasida makurenan saking tulus asih.

No comments:

Post a Comment

Entri Populer